Cửa Hàng Tự Giặt Sấy Toàn Cầu: Từ Đồng Xu đến Điện Thoại Thông Minh
Ngành cửa hàng tự giặt sấy đang phát triển nhanh chóng trên toàn thế giới, và sự đổi mới trong hệ thống thanh toán đang đóng vai trò quan trọng thúc đẩy sự tăng trưởng này. Trước đây thường được gọi là “tiệm giặt bằng xu”, các cửa hàng này vận hành bằng cách cho đồng xu vào máy. Tuy nhiên, giờ đây chúng ta đã bước vào kỷ nguyên nơi mọi thứ có thể được thực hiện chỉ bằng một chiếc điện thoại thông minh.
Hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu quá trình phát triển hệ thống thanh toán trong cửa hàng tự giặt sấy tại Hoa Kỳ và Hàn Quốc, đồng thời thảo luận về cơ hội và thách thức tại thị trường mới nổi như Việt Nam.
Hoa Kỳ: Hành Trình Từ Đất Nước Đồng Xu đến Kỹ Thuật Số
Thật bất ngờ khi ngay tại nơi khai sinh ra cửa hàng tự giặt sấy, nhiều cửa hàng tại Hoa Kỳ vẫn duy trì hình thức thanh toán bằng đồng xu. Phương thức truyền thống – sử dụng đồng 25 cent – vẫn là tiêu chuẩn phổ biến. Tuy nhiên, ngay cả Hoa Kỳ cũng không thể tránh khỏi làn sóng thay đổi:
-
Đầu những năm 2000: Một số cửa hàng bắt đầu sử dụng hệ thống thẻ riêng.
-
Giữa những năm 2010: Các giải pháp thanh toán di động qua Bluetooth như PayRange xuất hiện.
-
Năm 2023: Khoảng 26% cửa hàng hỗ trợ thanh toán qua điện thoại di động (Huebsch, Speed Queen phát triển ứng dụng riêng).
-
Năm 2024: Tỷ lệ này tăng lên 36%.
Đặc biệt, PayRange là một giải pháp sáng tạo khi cho phép thanh toán bằng điện thoại thông minh mà vẫn giữ nguyên khe bỏ xu, chỉ cần lắp thêm một thiết bị Bluetooth nhỏ. Điều này cho thấy chuyển đổi số có thể thực hiện được mà không cần thay thế toàn bộ máy giặt cũ.
Một điểm đáng chú ý ở thị trường Hoa Kỳ là sự đồng tồn tại của nhiều phương thức thanh toán. Người trẻ chuộng thanh toán qua điện thoại, trong khi người lớn tuổi vẫn trung thành với đồng xu. Do đó, nhiều cửa hàng đã chọn phương án kết hợp (hybrid) để phục vụ mọi đối tượng khách hàng.
Hàn Quốc: Chuyển Đổi Số Nhanh Chóng Dựa Trên Hệ Thống Kiosk
Thị trường cửa hàng tự giặt sấy tại Hàn Quốc tuy là người đến sau nhưng đã số hóa với tốc độ đáng kinh ngạc.
Khi các cửa hàng giặt bằng xu đầu tiên xuất hiện, người dùng thanh toán bằng đồng 500 won. Nhưng hiện nay, phương thức phổ biến là thanh toán qua kiosk bằng thẻ hoặc điểm tích lũy.
Chỉ trong vòng 10 năm, các cửa hàng tự giặt sấy ở Hàn Quốc đã đạt được mức độ số hóa gần như hoàn toàn. Điều này nhờ vào mức độ chấp nhận cao đối với thanh toán số của người dân Hàn Quốc, cùng với hạ tầng thanh toán qua thẻ và điện thoại rất phát triển.
Đặc điểm của thị trường Hàn Quốc bao gồm:
-
Ưu tiên sử dụng hệ thống kiosk tập trung (trái ngược với việc thanh toán từng máy riêng lẻ như ở Mỹ)
-
Áp dụng hệ thống thành viên và điểm thưởng làm tiêu chuẩn
-
Các chuỗi nhượng quyền dẫn dắt hệ thống thanh toán chuẩn hóa
Một ví dụ điển hình là Wash Friends Hàn Quốc, nơi hỗ trợ đa dạng hình thức thanh toán tiện lợi từ thẻ đến ví điện tử thông qua kiosk có tên PayOT. Hệ thống này thậm chí còn gửi thông báo qua KakaoTalk khi quá trình giặt hoàn tất.
 |
| Kiosk được lắp đặt tại các cửa hàng Wash Friends |
Tương Lai của Hệ Thống Thanh Toán tại Cửa Hàng Tự Giặt Sấy Sẽ Ra Sao?
Cửa hàng tự giặt sấy trong tương lai đang phát triển thành không gian thông minh tích hợp công nghệ, vượt xa một nơi chỉ để giặt đồ. Hệ thống thanh toán cũng đang chuyển mình:
Việt Nam – Mảnh Đất Của Những Cơ Hội Mới
Đặc điểm riêng biệt của thị trường Việt Nam:
- Không có văn hóa sử dụng đồng xu – người dân không quen dùng tiền xu trong đời sống hàng ngày, nên khái niệm “giặt bằng xu” rất xa lạ.
- Tỷ lệ sử dụng thẻ thấp – Thẻ tín dụng không phổ biến; phần lớn thanh toán số được thực hiện qua ứng dụng di động sử dụng mã QR.
Thiếu sự quen thuộc với dịch vụ không người – Trong môi trường mà dịch vụ có nhân viên là tiêu chuẩn, người tiêu dùng vẫn chưa thực sự tin tưởng vào hệ thống tự động.
 |
| WashFriends: Ứng Dụng Máy Đổi Tiền và Chuyển Khoản QR tại Việt Nam (2024) |
Hành Trình Chinh Phục Thị Trường Việt Nam Của Wash Friends
Trong năm 2024, WashFriends đã vận hành các cửa hàng tự giặt sấy theo mô hình hybrid, kết hợp giữa phương thức thanh toán bằng tiền mặt/đồng xu và chuyển khoản qua mã QR. Qua quá trình này, chúng tôi đã rút ra nhiều bài học giá trị:
-
Người tiêu dùng Việt đánh giá cao sự trực quan và độ tin cậy của hệ thống thanh toán.
-
Mã QR là phương thức phổ biến nhất, nhưng thường xảy ra lỗi kết nối.
-
Hướng dẫn đơn giản dành cho người dùng lần đầu là điều bắt buộc.
Từ năm 2025, chúng tôi đang hợp tác cùng các tổ chức thanh toán tại Việt Nam để phát triển hệ thống thanh toán tối ưu hơn. Mục tiêu của chúng tôi là đồng bộ với văn hóa thanh toán số tại Việt Nam, đồng thời mang lại trải nghiệm giặt sấy tự phục vụ mượt mà nhất cho người dùng.
Thách Thức và Cơ Hội tại Thị Trường Việt Nam
Hiện nay, phần lớn các thương hiệu cửa hàng tự giặt sấy khi vào Việt Nam đều mang nguyên mô hình từ Thái Lan hoặc quốc gia châu Á khác. Tuy nhiên, điều này thường dẫn đến xung đột với văn hóa thanh toán địa phương.
Các yếu tố then chốt để thành công tại thị trường Việt Nam bao gồm:
-
Hiểu rõ thói quen thanh toán đặc trưng của người Việt
-
Thiết kế giao diện UI/UX bản địa hóa, thân thiện
-
Xây dựng hệ thống phản ứng kỹ thuật nhanh chóng
-
Tăng độ tin cậy của người dùng đối với hệ thống không người
-
Và cuối cùng, xây dựng hệ thống thanh toán linh hoạt, hỗ trợ:
tiền mặt, tiền xu, mã QR, thẻ và ví điện tử.
Kết Luận: Hệ Thống Thanh Toán Chính Là Lợi Thế Cạnh Tranh
Như các ví dụ phát triển tại Mỹ và Hàn Quốc cho thấy, hệ thống thanh toán trong ngành cửa hàng tự giặt sấy không còn là công cụ phụ trợ – mà sẽ trở thành lợi thế cạnh tranh cốt lõi.
Đặc biệt trong các thị trường mới nổi như Việt Nam, xây dựng hệ thống thanh toán tối ưu cho văn hóa và hành vi tiêu dùng bản địa chính là chìa khóa để thành công.
Dù “chất lượng máy móc” và “vị trí mặt bằng” rất quan trọng, trải nghiệm thanh toán thuận tiện và trực quan mới chính là yếu tố thúc đẩy sự hài lòng và quay lại của khách hàng.
Wash Friends sẽ tiếp tục đổi mới để biến những thách thức này thành cơ hội tại thị trường Việt Nam.
Hãy cùng đồng hành và quan sát cách mà văn hóa cửa hàng tự giặt sấy tại Việt Nam sẽ phát triển trong thời gian tới.
